Nowe zasady emerytalne w danych z 2023 r. Czy pokazują niewesołą przyszłość nowego emeryta?

W dyskusji nad systemem emerytalnym często pojawia się argument, że nowe emerytury będą niższe, szczególnie gdy kapitał początkowy przestanie być wliczany dla kolejnych roczników. Gdy spojrzy się na wypłaty emerytur nowych i wysokość bieżących, to wydaje się, że nie ma wielkich różnic kwotowych, czyli że nowy system nie wytworzył dotąd dystansu, który oznaczałby więcej biedy. Natomiast porównanie danych o strukturze emerytur z podziałem na nowe i stare zasady emerytalne pokazuje istotne różnice.

Dla przypomnienia: podział na zasady powstał w związku z reformą emerytalną. Stare zasady obowiązują przede wszystkim ogół osób urodzonych przed 1949 rokiem mających wiek emerytalny i prawa emerytalne. Nowe zasady to system zdefiniowanej składki, gdzie za okres do 1999 r. liczony jest kapitał początkowy, który jest niejako pomostem w kalkulacji wysokości emerytur.

Sięgnąłem po dane ZUS z 2023 roku, by porównać statystycznego emeryta na nowych i starych zasadach. Dla ogółu emerytów stare zasady sprawiały, że emerytury wypłacano może niewielkie, ale powyżej minimalnej, duża grupa dostaje 3-3,5 tys. zł. Wg nowych zasad jest więcej emerytur bardzo niskich, wykres spłaszcza się, ciut więcej wyższych emerytur jest w okolicach 5 tys. zł:

Podział emerytur i struktury wg płci odkrywa, że panowie raczej nie stracili na nowym systemie. Co prawda kilka procent dostaje emerytury poniżej minimalnej, ale za to znacznie bardziej wzrosła liczba emerytur wyższych i fala na wykresie przechyla się na prawo:

Sytuacja pań jest zupełnie inna. W strukturze według nowych zasad spadła liczba średnich emerytur a wyraźnie wzrosła bardzo niskich. Struktura nowych emerytur wypłaszczyła się w lewą stronę wykresu:

 Jednak daleki byłbym od ogólnego wniosku, że panie tracą na nowym systemie. Panie tracą w emeryturze na krótszym stażu, niższych płacach, w tym za sprawą skrócenia wieku emerytalnego. Wiek emerytalny miał być wydłużany, by tego uniknąć, ale decyzją PiS cofnięto zmianę. Pomimo wielu korzyści, jakie panie dostały, np. liczenie emerytur wg średnich trwania życia, ich emerytury pozostają wyraźnie niższe, a różnica ta kwotowo rosła w ostatnich latach. Tymczasem nowy system premiuje długą pracę. 

Dopóki kobiety lub jakaś siła wyższa nie zdecydują się na przerwanie tego procesu, to będzie miał on miejsce, bo politycy nie są skorzy do robienia sobie wroga z wyborców. Nasz los jako emerytów jest przede wszystkim w naszych rękach, różnica między płciami pokazuje, jak to działa. Nowa emerytura nie musi oznaczać ubóstwa społecznego, ale też nie wyklucza go przy braku stażu pracy. I jak widać, nawet kapitał początkowy nie uratował tu pań.

Fundusze inwestycyjne, luty 2025

Dane z minionego miesiąca

W saldzie nabyć i umorzeń nie widać wielkich zmian względem poprzednich miesięcy. Na minus umorzenia akcji polskich. 

Zmiany aktywów uporządkowane kwotowo w funduszach otwartych na podstawie danych IZFiA.
Poprzedni miesiąc TUTAJ

Największe wzrosty:

1. PKO Obligacji Skarbowych Krótkoterminowy 728.59 MLN PLN 4.77%
2. PKO Obligacji Uniwersalny 421.66 MLN PLN 6.19%
3. Pekao Konserwatywny Plus 260.56 MLN PLN 7.4%
4. BNP Paribas Obligacji Korporacyjnych 196.46 MLN PLN 9.55%
5. Pekao Konserwatywny 162.54 MLN PLN 2.48%
6. Generali Oszczędnościowy 152.65 MLN PLN 6.6%
7. QUERCUS Dłużny Krótkoterminowy 141.18 MLN PLN 11.42%
8. Investor Oszczędnościowy 139.25 MLN PLN 3.95%
9. Millennium Obligacji Klasyczny 136.61 MLN PLN 3.07%
10. Santander Prestiż Obligacji Korporacyjnych 126.28 MLN PLN 4.17%

Olbrzymie zmiany w PKO, ale spore i w innych TFI.

Największe spadki:

1. Skarbiec - Spółek Wzrostowych -94.29 MLN PLN -9.36%
2. PKO Technologii i Innowacji Globalny -93.2 MLN PLN -3.12%
3. PKO Akcji Rynku Złota -59.43 MLN PLN -9.74%
4. Investor Nowych Technologii -34.24 MLN PLN -10.91%
5. PKO Dóbr Luksusowych Gloablny -25.41 MLN PLN -6.67%
6. Allianz SFIO Trezor -23.47 MLN PLN -4.25%
7. VIG / C-QUADRAT Obligacji -20.39 MLN PLN -10.01%
8. QUERCUS Obligacji Skarbowych -18.67 MLN PLN -5.33%
9. Santander Prestiż Alfa -18.45 MLN PLN -1.21%
10. Investor Gold Otwarty -17.77 MLN PLN -3.38%

Spadki w segmencie akcji technologicznych spółek dotykają aktywów, i to bardzo boleśnie. Widoczny jest też spadek aktywów funduszy złota.

Aktualności

Caspar TFI uruchomiło nowy subfundusz, Caspar Obligacji Uniwersalny.

Goldman Sachs TFI zmieni nazwy subfunduszy: 

Goldman Sachs Polski Odpowiedzialnego Inwestowania na Goldman Sachs Akcji Polskich Plus (+zmiany w polityce), Goldman Sachs Krótkoterminowych Obligacji na Goldman Sachs Krótkoterminowy Obligacji.

inPZU dokona także zmian nazw:

inPZU Akcje CEEplus na inPZU Akcje Polskie Małych i Średnich Spółek (+zmiay w polityce),

inPZU Obligacje Inflacyjne na inPZU Obligacje Skarbowe Amerykańskie.

Stopy zwrotu wg notowania z dnia 2025-03-12.

Fundusze niskiego ryzyka zagranicznych aktywów

Wzloty w terminie 3M:
BNP Paribas Europejskich Obligacji Zamiennych 5.44%
Allianz PIMCO Emerging Local Bond 2.77%
Goldman Sachs Obligacji Rynków Wschodzących (Waluta Lokalna) 2.17%
Allianz PIMCO Income 1.91%
Allianz PIMCO ESG Income 1.6%

Po umocnieniu złotówki w tym notowaniu zyskały obligacje rynków wschodzących. Zmienność tego rynku każe zachować pewną ostrożność.

Upadki w terminie 3M:
Pekao Obligacji Dolarowych Plus -5.53%
Pekao Obligacji Rządu Amerykańskiego -4.75%
PKO Papierów Dłużnych USD -4.57%
Allianz Obligacji Ultra Długoterminowych -3.74%
Pekao Obligacji Europejskich Plus -3.11%

Komentarz jest chyba zbędny. Można co najwyżej dyskutować, ile z umocnienia walut to skutek polityki Donalda Trumpa.

Fundusze niskiego ryzyka polskich aktywów

Wzloty w terminie 3M:
Pekao Konserwatywny Plus 2.08%
Superfund Spokojna Inwestycja 1.88%
Pekao Konserwatywny 1.87%
Superfund Spokojna Inwestycja Plus 1.84%
SGB Obligacji Uniwersalny 1.74%
QUERCUS Dłużny Krótkoterminowy 1.72%

To był dobry okres dla funduszy dłużnych uniwersalnych. W topowych widać pewną powtarzalność nazw, co powinno pomóc dokonywać wyborów.

Upadki w terminie 3M:
Allianz Obligacji Dynamiczny -1.62%
Esaliens Obligacji -1.14%
Allianz Polskich Obligacji Skarbowych -0.78%
Generali Obligacje Aktywny -0.64%
PZU Papierów Dłużnych POLONEZ -0.56%

Trwa natomiast kiepski okres dla obligacji skarbowych, choć jednocześnie trzeba zauważyć, że ostatni miesiąc był nieco lepszy niż reszta kwartału. Zarówno odczyty inflacji, jak i perspektywy finansowania  wydatków budżetu nie sprzyjają inwestorom. Gdy stopy spadną, sytuacja się odmieni.

Pozostałe fundusze 3M

Wzloty w terminie 3M:
QUERCUS lev 29.17%
PKO Akcji Rynku Polskiego 14.58%
inPZU Akcje Polskie O 14.34%
Esaliens Gold 13.87%
Goldman Sachs Polski Odpowiedzialnego Inwestowania 13.87%

Obserwujemy bardzo rzadką sytuację: akcje polskie z dużym dystansem przebijają amerykańskie indeksy.

Upadki w terminie 3M:
Superfund Akcji Blockchain -41.81%
Caspar Akcji Globalny Megatrendy -21.11%
QUERCUS Tech lev -21.05%
Skarbiec Nowej Generacji -20.5%
Ipopema Globalnych Megatrendów -19.39%

Wyrazy ubolewania.

Pozostałe fundusze 1M

Wzloty w terminie 1M:
inPZU Akcje Sektora Biotechnologii O 5.06%
QUERCUS lev 4.16%
PKO Infrastruktury i Budownictwa 3.84%
Pekao Dochodu i Wzrostu Rynku Chińskiego 3.6%
Investor Turcja 3.58%

Oprócz rynku polskiego odbił rynek azjatycki i niektóre sektory. Kto traci?

Upadki w terminie 1M:
Superfund Akcji Blockchain -28.69%
Skarbiec Nowej Generacji -22.34%
Skarbiec Spółek Wzrostowych -20.17%
QUERCUS Tech lev -19.5%
Ipopema Globalnych Megatrendów -18.53%

Tracą fundusze technologiczne, akcji Growth, akcji amerykańskich. Coś ty Donaldzie narobił.

Treści zawarte na tym blogu nie stanowią rekomendacji w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715). Zgodnie z powyższym autor nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podejmowane na podstawie treści zawartych w biuletynie. Autor blogu nie świadczy doradztwa w związku z opisywanymi transakcjami ani nie udziela porad inwestycyjnych lub rekomendacji zawarcia transakcji, co oznacza, że udzielone informacje nie mają charakteru porady inwestycyjnej lub rekomendacji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Czytelnika. Autor nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela. Przed zawarciem jakiejkolwiek z opisywanych na łamach bloga transakcji, każdy Czytelnik powinien, nie opierając się na informacjach publikowanych na łamach bloga, określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych.

Obligacje detaliczne, marzec 2025

Zapewne już wiecie: ponownie oferta obligacji detalicznych pozostaje taka sama taka sama jak miesiąc wcześniej. To już siódmy miesiąc.

Zestawienie ofert obligacji:

Obligacje / Warunki na:	od 2024.02	od 2024.06	od 2024.09
3M (OTS)	3%	3%	3%
Roczne (ROR)	6,05% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP	5,95% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP	5,75% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP
Dwuletnie (DOR)	6,3% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,5%	6,15% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,35%	5,9% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,15%
Trzylatki TOS	6,4% z coroczną kapitalizacją	6,2% z coroczną kapitalizacją	5,95% z coroczną kapitalizacją
Czterolatki (COI)	6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,25%, odsetki co roku	6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku	6,3% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku
Dziesięciolatki (EDO)	6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku	6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%	6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%
Sześciolatki (rodzinne)	6,75% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,75%	6,75% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%	6,5% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%
Dwunastolatki (rodzinne)	7,05% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%	7,05% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2,5%	6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2,5%

Inwestycję można zakończyć wcześnie, ale to kosztuje więcej od września 2024: 0,5 zł dla obligacji ROR, 0,7 zł dla obligacji DOR, 1 zł dla obligacji trzyletniej TOS, 2 zł dla obligacji czteroletniej COI i sześcioletniej rodzinnej ROS oraz aż 3 zł dla dziesięcio- i dwunastolatniej. Opłata nie obciąża nominału, więc odejmowana jest od odsetek, o ile odpowiednio urosły lub zostały wypłacone. Te ceny nie dotyczą starszych serii, sprzed września'24, w któych opłaty były niższe.

Cena zamiany znów wyniesie 99,90 zł z wyjątkiem obligacji OTS. Zamiana obligacji OTS na inne rodzaje obligacji odbywa się z tym dyskontem. Liczę jednak na to, że już za kilka miesięcy zobaczymy tu zmianę.

W styczniu sprzedaż wyniosła  6263 mln PLN. Struktura sprzedaży nie zmieniła się szczególnie: ROR (36% udziału), TOS (30%), COI (14%). 

Od czerwca Skarb będzie miał do zrolowania całkiem spore ilości obligacji rocznych. Za rok i dwa dojdą do tego trzylatki. Pula ROR, TOS w obiegu ciągle rośnie, co pokazuje dobrze wykres wyżej. 

Co wybrać: obligacje detaliczne czy lokaty, obligacje hurtowe?

Nic nie zmieniło się. Lokaty i konta oszczędnościowe banków krążą wokół wartości 5%. Jeśli stopy procentowe spadną, można zastanawiać się, co stanie się z lokatami, te dłuższe stałoprocentowe mogą okazać się lepszym wyborem. Inwestorzy nadal jednak kupowali ROR.

Ostatni odczyt inflacji to 5,3%. Obligacje inflacyjne nadal przynoszą więc interesujący zysk. Przypominam jednak, że w obiegu jest hurtowa seria obligacji inflacyjnych zapadająca w 2036 roku z kuponem 2% (odpowiednik marży) i ceną poniżej nominału (+ do marży) oraz druga, zapadająca w 2031 roku i z kuponem 1,75%. Uważam, że są to papiery bardzo konkurencyjne dla COI i EDO.

Obligacje trzyletnie nadal cieszą się popularnością i są wyborem dla osób szukających inwestycji na kilka lat.  W dłuższych terminach i stałym oprocentowaniu pojawia się konkurencja w postaci obligacji hurtowych gwarantowanych przez SP serii FPC. W ostatnich tygodniach dawało się je kupić z rentownością powyżej 6%, ale nie jest to regułą każdego dnia.

Ponieważ preferuję dywersyfikację w kwestii formuły wypłaty odsetek i celuję w średnie i długie terminy obligacji, to moje zainteresowanie obligacjami detalicznymi zawęziłem w lutym do TOS i obligacji rodzinnych z oferty detalu, w pozostałych przypadkach preferując rynek hurtowy.

Fundusze inwestycyjne, styczeń 2025.

Dane z minionego miesiąca

Sprzedaż w funduszach nie uległa specjalnie zmianom od kilku miesięcy. Fundusze dłużne skarbowe i akcyjne pełzają, a dług krótkoterminowy ma stałe dostawy paliwa. Na plus, nieznacznie wzrosło zainteresowanie akcjami krajowymi. 

Zmiany aktywów uporządkowane kwotowo w funduszach otwartych na podstawie danych IZFiA.

Poprzedni miesiąc TUTAJ
Podsumowanie miesiąca w podziale na typy funduszy polecam na Analizy.pl

Największe wzrosty:

1. PKO Obligacji Skarbowych Krótkoterminowy 792.75 MLN PLN 5.47%
2. PKO Obligacji Uniwersalny 417.75 MLN PLN 6.53%
3. PZU Obligacji Krótkoterminowych 350.57 MLN PLN 10.38%
4. Pekao Konserwatywny Plus 246.58 MLN PLN 7.53%
5. Pekao Konserwatywny 197.34 MLN PLN 3.11%
6. Generali Oszczędnościowy 182.19 MLN PLN 8.55%
7. PZU SEJF+ 178.6 MLN PLN 8.51%
8. BNP Paribas Obligacji Korporacyjnych (wcześniej BNP Paribas Lokata Kapitału) 173.1 MLN PLN 9.19%
9. Pekao Spokojna Inwestycja 173.03 MLN PLN 2.43%
10. QUERCUS Ochrony Kapitału 159.27 MLN PLN 6.84%

W liście Top10 widoczny jest sam dług i to krótkoterminowy, ale wykreśliłem z niej dedykowany fundusz Allianz Akcji, zaś w drugiej dziesiątce jest kilka innych funduszy akcyjnych. Ruch na giełdzie został zauważony, choć nie ściągnął jeszcze tłumów. Moją uwagę przyciąga tu obecność dwóch funduszy Pekao notujących dobre wyniki w minionym kwartale.

Największe spadki:

1. inPZU Obligacje Polskie -64.87 MLN PLN -40.87%
2. inPZU Inwestycji Ostrożnych -29.88 MLN PLN -9.04%
3. Skarbiec Krótkoterminowy -22.58 MLN PLN -9.66%
4. Santander Prestiż Dłużny Aktywny -20.96 MLN PLN -5.83%
5. Santander Obligacji Uniwersalny -20.93 MLN PLN -0.74%
6. ALIOR Konserwatywny (wcześniej: Oszczędnościowy) -16.31 MLN PLN -1.34%
7. PKO Dynamicznej Alokacji -13.29 MLN PLN -0.97%
8. Allianz Trezor -12.46 MLN PLN -2.21%
9. Allianz Dłużnych Papierów Korporacyjnych -12.18 MLN PLN -1.69%
10. QUERCUS Stabilny -12.15 MLN PLN -10.57%

Odpływy kapitału są w sumie nieznaczne i dość wybiórcze. Jedynie pierwszy fundusz odbiega od tego schematu.

Aktualności

Platforma Bossafund powiększyła swoją ofertę o 4 fundusze Goldman Sachs, wśród nich o subfundusz Obligacji Korporacyjnych.

Największe wzrosty i spadki notowań jednostek funduszy wg kursów z dnia 2025-02-12:

Fundusze niskiego ryzyka zagranicznych aktywów

Wzloty w terminie 3M:
BNP Paribas Europejskich Obligacji Zamiennych 2.92%
inPZU Obligacje Korporacyjne High Yield O 2.17%
C-QUADRAT ARTS Total Return Bond 2.09%
Allianz PIMCO Emerging Local Bond 1.78%
Allianz PIMCO Income 1.62%

Dług krajów wschodzących i high yield tym razem wyraźnie wybija się. Ciekawy sposób na zarabianie znalazł BNP Paribas Europejskich Obligacji Zamiennych, któremu wyraźnie nie zaszkodziło umocnienie PLN. Nie da się tego powiedzieć o innych funduszach walutowych:

Upadki w terminie 3M:
Pekao Obligacji Europejskich Plus -3.48%
Pekao Obligacji Dolarowych Plus -1.55%
PKO Papierów Dłużnych USD -1.22%
UNIQA Obligacji Węgierskich Walutowy -1.15%
Pekao Obligacji Rządu Amerykańskiego -1.03%

Fundusze niskiego ryzyka polskich aktywów

Wzloty w terminie 3M:
Pekao Konserwatywny Plus 2.15%
Pekao Konserwatywny 2.01%
Goldman Sachs Obligacji Korporacyjnych 1.85%
SGB Obligacji Uniwersalny 1.8%
Ipopema Obligacji Korporacyjnych 1.78%

Fundusze Pekao ponownie wysoko lądują ze swoim wynikiem, Ogólnie można powiedzieć, e ostatnie trzy miesiące to dość dobre wyniki funduszy krótkoterminowych. Słabiej wygląda to u funduszy skarbowych:

Upadki w terminie 3M:
Allianz Obligacji Dynamiczny -0.74%
Generali Obligacje Aktywny -0.44%
Rockbridge Neo Obligacji Skarbowych -0.18%
Rockbridge Neo Obligacji Plus -0.16%
Noble Fund Obligacji -0.16%

Mimo to także dla nich ostatni miesiąc przyniósł zwyżki.

Pozostałe fundusze 1M

Wzloty w terminie 1M:
QUERCUS lev 28.15%
inPZU Akcje Rynku Złota O 16.81%
Esaliens Gold 15.7%
PKO Akcji Rynku Złota 15.11%
Allianz Akcji Rynku Złota 14.27%
Superfund Spółek Złota i Srebra 13.99%
Esaliens Akcji 12.42%
PKO Akcji Rynku Polskiego 12.29%
inPZU Akcje Polskie 11.79%
inPZU Akcje Sektora Cyberbezpieczeństwa 11.77%

Fundusze złota odnotowały wzrost, ale już dalej przezierają wzrosty funduszy akcji polskich. Wreszcie giełda wzrosła! Część osób wierzy w perspektywy zakończenia wojny na Ukrainie, a przynajmniej rozejmu.

Upadki w terminie 1M:
QUERCUS short -11.88%
Allianz India Equity -8.06%
Investor Turcja -4.62%
inPZU Akcje Sektora Zielonej Energii O -3.34%
Caspar Akcji Globalny Megatrendy -2.99%

Inwestorzy na Turcję i Indie nie mają tylu powodów do radości. W sumie, czy Turcja nie zyskiwała na konflikcie? Losy zielonych zmian też nie są takie jasne.

Treści zawarte na tym blogu nie stanowią rekomendacji w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715). Zgodnie z powyższym autor nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podejmowane na podstawie treści zawartych w biuletynie. Autor blogu nie świadczy doradztwa w związku z opisywanymi transakcjami ani nie udziela porad inwestycyjnych lub rekomendacji zawarcia transakcji, co oznacza, że udzielone informacje nie mają charakteru porady inwestycyjnej lub rekomendacji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Czytelnika. Autor nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela. Przed zawarciem jakiejkolwiek z opisywanych na łamach bloga transakcji, każdy Czytelnik powinien, nie opierając się na informacjach publikowanych na łamach bloga, określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych.

Ciągle (s)pada (wstępne dane demograficzne Polski za 2024 r.)

 GUS jak co roku opublikował w raporcie "Sytuacja społeczno-gospodarcza w kraju" wstępne dane demograficzne. W 2024 roku zarejestrowano 252 tys. urodzeń żywych i 409 tys. zgonów. To kolejny znaczny spadek urodzeń (około 7,3%) i niemal identyczna liczba zgonów co rok temu. Przyrost naturalny wyniósł -157 tys. Nie podano wartości TFR, ale można przypuszczać, że spadła ona do około 1.1. Ponownie możemy rywalizować w tej dziedzinie z Japonią. Już nie druga, a "pierwsza" Japonia jest tutaj.

Używając mojego ulubionego porównania: to tak, jakby zniknęło Zabrze (które i tak się kurczy). Różnica urodzeń i zgonów rośnie i wszystko wskazuje na to, że będzie rosnąć nadal. Dwa lata ten spadek był związany z urodzeniami, ale oczekuję, że wkrótce tę rolę przejmie liczba zgonów. Mimo że rok 2024 jej nie przyniósł, to w dłuższym terminie wydaje się nieunikniona.

Populację Polski oszacowano na 37,5 mln osób, co oznacza spadek w roku o 147 tysięcy, a więc dodano do przyrostu około 10 tys. imigrantów. Jednocześnie wskazano na spadek liczby pracujących r/r o 0,1%. Jeszcze gorzej wygląda to w sektorze przedsiębiorstw (firmy powyżej 9 pracowników), gdzie spadek wyniósł 0,4%. 

Mam więc wszelkie podstawy podejrzewać, że struktura demograficzna zaczyna mieć wpływ na gospodarkę. Brak pracowników pogłębiony jest przez niski przyrost cudzoziemców w ZUS. Wyniósł on 65169 osób więcej od końca 2023 roku, z czego największy udział dotyczył krajów:

• UKRAINA +28081
• KOLUMBIA  +10017
• BIAŁORUŚ +5498
• FILIPIŃY +5041
• NEPAL +2924
• INDIE +2152
• BANGLADESZ +1390
• UZBEKISTAN +1375
• SRI LANKA +1145
• ZIMBABWE +1040

Struktura względem 2023 zmieniła się tu przede wszystkim o wzrost Kolumbijczyków i spadek Białorusinów, spadła też pozycji Indii i wzrosła Filipin. Bangladesz i Turcję zastąpiły Sri Lanka i Zimbabwe. To obraz tego, na jakich imigrantów możemy liczyć, wbrew zapewnieniom ekonomistów o świetlanej Polsce 50 mln obywateli.

Szczególnie spadek przyjazdów z Białorusi jest widoczny w danych. Klęska demografii tego kraju to już oddzielny temat mojego bloga.

W tej sytuacji każdy sposób na wzrost urodzeń i podtrzymanie populacji jest pożądany i mile widziany. Jednym z nich jest program in vitro, który już w tym roku może przynieść tysiące urodzeń.

Spadki demograficzne w innych krajach nic dobrego nie zwiastują, dotyczą wszystkich kontynentów, i nawet rodzynek tego ciasta: wzrost urodzeń w Korei, wyjątkowo małodzietnej, nie jest pocieszeniem.

Last birth update for 2024, next month we are going to see how this year will be like. pic.twitter.com/c63NDWhRot

— Birth Gauge (@BirthGauge) February 8, 2025