6 października 2024

Przyczyny zgonu mężczyzn po danych za 2022 rok. Czy uczymy się na błędach?

 W styczniu 2023 roku obiecałem kontynuację wpisów o zgonach młodych (i nie tylko) mężczyzn i przyznaję, zapomniałem o tym w początku nowego roku! Ale już się poprawiam i dodaję nowe wykresy!

Nie chcę powtarzać informacji, skąd wziął się temat, w wielkim skrócie tylko, czego dotyczy: od kilku lat śledzę dane, które wskazują na główne przyczyny zgonu, a dla panów są to samobójstwa, ryzykowne zachowania, choroby, za którymi stoi alkohol i papierosy.

Dane czerpię z Roczników Statystycznych GUS, gdzie przyczyny zgonu są poklasyfikowane, co jest dużym ułatwieniem. 

Samobójstwa. Porównanie udziału zgonów z powodu samobójstwa w ogólnej liczbie zgonów nie przynosi zmiany na lepsze, szczególnie w grupie młodych mężczyzn. 

Zgonów starszych mężczyzn z innych przyczyn jest o wiele więcej, i dlatego udział procentowy spada. W liczbach bezwzględnych sytuacja jest nadal dramatyczna.


Jeden z moich czytelników zauważył, że po 60 roku życia widać delikatną poprawę w ostatnich latach. Postaram się wrócić do tego tematu po danych za rok 2023, by uniknąć błędu związanego z wpływem COVID-19. Zgony z powodu wirusa mogły zakłócić statystyki. Ogólna liczba męskich samobójstw w 2022 roku to 3749, o 179 mniej niż w 2021.

Statystyka całej grupy zewnętrznych przyczyn od poprzedniego badanego roku niemal się nie zmieniła. Największą różnicę z latami przeszłymi robi poprawa w wypadkach drogowych.

Alkohol. Problem picia alkoholu w Polsce nadal jest źle adresowany. Wskazuje na to bardzo wysoki udział w zgonach alkoholowej choroby wątroby, która jest dominującą w grupie chorób układu pokarmowego. Choć bezwzględna liczba zgonów z tego tytułu spadła do 50 roku życia, to procentowo nadal jest to istotna przyczyna "złej diety". Czyli nawet jeśli ogólna liczba zgonów w roku nieco spadła, to nie zasługa walki z alkoholizmem.


Linie lat 2021 i 2022 pokrywają się tutaj na początku wykresu, stąd ich słaba widoczność, zaś rola alkoholowych zgonów rośnie po 45 roku życia. Polaków stać na więcej wódki, więcej małpek! 

Papierosy. Najbardziej ewidentnym skutkiem problemów z paleniem jest udział zgonów na nowotwory, a szczególnie raka tchawicy, płuc i oskrzeli. 


Wykresy wskazują, że rok 2021 był tu raczej statystycznym odchyleniem z powodu COVID-19, który zabijał pacjentów, zanim zrobił to rak. Zgony z powodu nowotworu wracają na swoje stare tory. Palenie razem z innymi przyczynami raka, jak wdychanie szkodliwych substancji w niektórych zawodach, daje olbrzymią nadśmiertelność mężczyzn względem kobiet. Porównuję niestandaryzowane liczby zgonów z powodu nowotworów za rok 2022 w tabeli poniżej. Pogrubiłem niektóre liczby, by zwrócić uwagę Czytelników.


Panowie umierali na raka liczniej, o 7871 osób, czyli 16%. Największą różnicę ilościową robią nowotwory związane z paleniem: tchawicy, oskrzeli i płuc. Aż 5107 zgonów więcej niż u pań, procentowo to 64% więcej. 

Ale skutki palenia to nie tylko rak płuc. Palenie jest najbardziej istotnym czynnikiem ryzyka w rozwoju raka pęcherza moczowego i przyczyną około połowy zgonów z tego tytułu. Zachorowalność wśród osób palących jest trzy razy wyższa w porównaniu z osobami niepalącymi. Różnicę 1242 zgonów męskich można tak właśnie uzasadnić, a to 80% więcej niż u Pań.

Palacze są bardziej narażeni na rozwój wrzodów trawiennych, a palenie zwiększa również ryzyko zakażenia bakterią Helicobacter pylori. To ona przyczynia się do zapalenia prowadzącego do raka żołądka, niedobra jest też dieta słona lub z konserwantami-azotanami. Dodatkowe 2561 zgonów Panów, aż 132% więcej niż Pań, można wyjaśnić tymi przyczynami.

Palenie papierosów stanowi istotny czynnik ryzyka także w wielu innych przypadkach raka, np. ostrej białaczki szpikowej (AML). Koreluje z krótszym czasem życia chorego.

Gdyby Panowie zredukowali palenie choćby do poziomu kobiet, to możliwe, że to Panie umierałyby na raka częściej z powodu raka narządów, których Panowie nie mają. Ale gdyby wyeliminować palenie całkowicie, i walczyć z wirusem HPV, odpowiedzialnym za raka szyjki macicy, wdrożyć nowe szczepienia na raka jajników, to rak spadłby nisko jako przyczyna zgonów ogółem. Co więcej, palenie przyczynia się także do chorób układu krążenia, więc eliminując palenie, udałoby się wyraźnie podnieść trwanie życia. 

Patrząc jednak, jak z roku na rok niewiele się zmienia w przyczynach zgonów, czuję przygnębienie i zaczynam wątpić, czy inteligentne istoty o dużych zdolnościach adaptacji są na tyle mądre, by wyciągnąć wnioski z tych smutnych statystyk. Może nie są aż tak rozumne? 



29 września 2024

Obligacje detaliczne w październiku 2024. Co wybrać?

Już wiemy od paru dni, oferta obligacji detalicznych nie zmieni się październiku 2024. Tabela tylko dla przypomnienia:

Zestawienie ofert obligacji:

Obligacje / Warunki na: od 2024.02 od 2024.06 od 2024.09
3M (OTS) 3% 3% 3%
Roczne (ROR) 6,05% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP 5,95% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP 5,75% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP
Dwuletnie (DOR) 6,3% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,5% 6,15% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,35% 5,9% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,15%
Trzylatki TOS 6,4% z coroczną kapitalizacją 6,2% z coroczną kapitalizacją 5,95% z coroczną kapitalizacją
Czterolatki (COI) 6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,25%, odsetki co roku 6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku 6,3% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku
Dziesięciolatki (EDO) 6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku 6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2% 6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%
Sześciolatki (rodzinne) 6,75% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,75% 6,75% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2% 6,5% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%
Dwunastolatki (rodzinne) 7,05% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2% 7,05% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2,5% 6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2,5%

Inwestycję można zakończyć wcześnie, ale to kosztuje więcej niż przed wrześniem 2024: 0,5 zł dla obligacji ROR, 0,7 zł dla obligacji DOR, 1 zł dla obligacji trzyletniej TOS, 2 zł dla obligacji czteroletniej COI i sześcioletniej rodzinnej oraz aż 3 zł dla dziesięcio- i i dwunastolatniej. Opłata nie obciąża nominału, więc odejmowana jest od odsetek, o ile odpowiednio urosły lub zostały wypłacone.

Cena zamiany wyniesie 99,90 zł z wyjątkiem obligacji OTS. Zamiana obligacji OTS na inne odbywa się z dyskontem.

Sprzedaż obligacji w sierpniu wyniosła 10985 mln PLN. Udział TOS wyniósł 43%, czyli 2 punkty więcej niż w lipcu, drugie miejsce zajęły ROR (21%), trzecie COI (19%). Wzrost zainteresowania TOS był zgodny z moim oczekiwaniem.



Co wybrać: obligacje detaliczne czy lokaty, obligacje hurtowe?

Oferta banków niewiele się zmieniła od miesiąca i ocenę jej atrakcyjności tym razem pozostawię Czytelnikom. Obligacje hurtowe stałoprocentowe trzymały swoje ceny, nawet rosły te o kilkuletniej zapadalności, a zmiennoprocentowe nieco spadły, np. seria FPC0631 gwarantowana przez Skarb. Jest to reakcja na oczekiwanie rynku na spadek stóp procentowych i WIBOR nawet ponad 1 pp.

Odczyty inflacji i nowe opłaty zniechęcają do zakupów na zamianę obligacji, co już wiadomo ze sprzedaży po kilku tygodniach września. Jestem ciekaw, ile ostatecznie wyniesie sprzedaż i jak bardzo spadła gorączka zakupów, jaki był efekt nowych opłat. Nie spieszę się również sam z podejmowaniem decyzji: po sporych zakupach w wakacje zamierzam znacznie ograniczyć inwestycje w obligacje długoterminowe, bo decyzja musi być bardziej wyważona, skoro rezygnacja więcej kosztuje. Dalej za niezły wybór uważam trzylatki, zaś obligacje OTS mogą być dobrym wstępem do zniżki przy zamianie dla EDO.


22 września 2024

Jak radzą sobie PPK? (2024)

Trzy lata temu pierwszy raz rozważałem wyniki PPK i to, jak sobie PPK radzą. Przypomnę tu, że wybór PPK właściwie należy do pracodawców i raz wykonany, rzadko się zmienia. Pracownik zwykle zostaje z narzuconym PPK. W ramach swojej strategii może się wypisać lub wypłacić pieniądze, ale może też wybierać zdefiniowaną datę, czyli profil ryzyka (sposób alokacji dotychczasowej kwoty i nowych wpłat). O tym, co to daje, pisałem, gdy komentowałem uderzenie bessy i przejście do hossy w ubiegłym roku.

Aktywa PPK znacznie wzrosły i zbliżają się do 29 mld zł.  Liderem nadal jest PKO, jego udział nieznacznie spadł w trzy lata do poziomu 30,9%. Drugi jest TFI PZU ze wzrostem do 21,6% udziału, dalej plasują się Nationale Nederlanden PTE (10,4%) i Allianz TFI (9,0%), wyprzedzając Goldman Sachs, który przejął NN TFI. Najmniejszą ilość aktywów PPK zebrały TFI: Millenium, PFR, Skarbiec - każdy poniżej 1%. PFR przejął PPK BPS TFI, ale nie zmieniło to jego pozycji.

Od wpisu w 2021 roku rynek dłużny przeszedł ze spadków do wzrostów, i co ciekawe, dość podobnie zachował się rynek akcyjny, odbijając jesienią 2022 roku. Akcje utrzymały wzrost do wakacji 2024 roku, podczas gdy obligacje nadal dawały zarobić. Przyjrzymy się funduszom dla dat: 2025 i 2050, szukając tym razem liderów i słabeuszy wśród trzyletnich stóp zwrotu.

W porównaniu nie korzystam z obliczeń, jaką część wkładu dał pracownik, a jaką pracodawca, porównuję czysty wynik TFI. Inny sposób porównania uważam za mylący dla klientów i mydlący im oczy. Proszę zwrócić uwagę, że obecny majątek przyszłych emerytów zależy od sukcesów notowanych PPK, a nie od pochodzenia środków.

Fundusze PPK daty 2025

Przez trzy lata liderzy tej grupy zmienili się i obecnie jest to Pekao oraz Allianz. Najgorzej wypadły Santander i Pocztylion. PKO jest w środku stawki. Tak jak poprzednio odnotowałem też słaby wynik inPZU. Rozrzut wyników wynosi tu niemal 9 punktów procentowych! Trzeba jednak zauważyć, że wybór krótkich dat w ciągu trzech lat raczej nie był zbyt popularny. Kliknij w wykresy, by je powiększyć.

Gdyby zamiast grupy 2025 rozpatrywać grupę 2030, to liderem nadal byłoby Pekao, drugie miejsce miałaby Uniqa, a ostatnie miejsca należałyby do inPZU oraz Esaliens. Rozrzut wyników zawarłby się w 6,6 punktach proc., a kształt wykresu pozostał podobny z wyjątkiem końcówki.

Fundusze PPK daty 2050

W tej grupie liderem także jest Pekao, zaś drugie miejsce zajmuje Uniqa, PKO zajmuje czwarte miejsce po Goldman Sachs. Poniżej średniej uplasowały się inPZU  Santander, a wyniki małych PPK były zróżnicowane. Najsłabiej wypadły Millennium Emerytura i Esaliens, różnica wyników do lidera wyniosła tu niemal 19 punktów.


Jaki wniosek mogą wyciągnąć pracownicy? 

Po pierwsze, pracownicy mogą namawiać pracodawcę na zmianę PPK na takie, które osiąga lepsze wyniki, argumentując historią ostatnich lat. Trzeba jednak mieć na uwadze, że przeszły wynik nie jest obietnicą wyniku w przyszłości. Taka myśl będzie to skłaniać pracodawców raczej do bezczynności. Nieco większe pole manewru mają pracownicy, którzy zmieniają pracodawcę: mogą wybrać między transferem środków do nowego PPK lub pozostawieniem w PPK "starego" pracodawcy.

Warto zauważyć, że oba wykresy pokazują pewne okresy słabości notowań PPK oraz okresy siły. W okresie spadków kursów akcji lepiej unikać ich posiadania, albo poprzez wypłatę, albo poprzez wybór funduszu krótszej daty. 

Zauważalny jest też wzrost wypłat z PPK wraz ze wzrostem ich aktywów. Wypłaty mogą być skutkiem strategii klientów, ale za kilka lat będą skutkiem wypłat emerytów. Prowadzi to do wniosku, że PPK nie uratuje rynku akcji w dłuższym terminie, a co więcej istnieje ryzyko, że wypłaty nałożą się z wypłatami klientów OFE. Wówczas motor, jakim były fundusze emerytalne, nie będzie zasilał giełdy i zupełnie inni inwestorzy mogą (ale nie muszą) nadać jej kierunek. Jest to pewno ryzyko, które skłania do regularnej obserwacji rynku i podejmowania decyzji. I to jest druga rada dla pracowników.


Treści zawarte na tym blogu nie stanowią rekomendacji w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715). Zgodnie z powyższym autor nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podejmowane na podstawie treści zawartych w biuletynie. Autor blogu nie świadczy doradztwa w związku z opisywanymi transakcjami ani nie udziela porad inwestycyjnych lub rekomendacji zawarcia transakcji, co oznacza, że udzielone informacje nie mają charakteru porady inwestycyjnej lub rekomendacji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Czytelnika. Autor nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela. Przed zawarciem jakiejkolwiek z opisywanych na łamach bloga transakcji, każdy Czytelnik powinien, nie opierając się na informacjach publikowanych na łamach bloga, określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych.

15 września 2024

Fundusze inwestycyjne, sierpień 2024

Dane z minionego miesiąca

Wyniki sprzedaży były w sierpniu razem dość niekorzystne dla akcji, a niemal bez zmian dla długu.


Zmiany aktywów uporządkowane kwotowo w funduszach otwartych
 na podstawie danych IZFiA.

Poprzedni miesiąc TUTAJ
Podsumowanie miesiąca w podziale na typy funduszy polecam na Analizy.pl

Największe wzrosty:

1. PKO Obligacji Skarbowych 741.57 MLN PLN 6.87%
2. PKO Gamma Plus 342.27 MLN PLN 6.98%
3. Pekao Konserwatywny 250.91 MLN PLN 4.69%
4. Millennium Obligacji Klasyczny 209.9 MLN PLN 5.83%
5. PKO Szafirowy 203.56 MLN PLN 50.51%
6. Investor Oszczędnościowy 142.68 MLN PLN 5.05%
7. Pekao Spokojna Inwestycja 137.51 MLN PLN 2.18%
8. Santander Prestiż Dłużny Krótkoterminowy 117.36 MLN PLN 2.9%
9. Goldman Sachs Obligacji Plus 111.9 MLN PLN 4.18%
10. mFundusz Konserwatywny 103.77 MLN PLN 8.49%

Z oferty w sierpniu znikają w wyniku połączeń fundusze Santander Obligacji Skarbowych (przejęcie do Santander Obligacji Uniwersalny) i PKO Rubinowy (do PKO Szafirowy, stąd jego wysoka pozycja wyżej). Trwa hossa funduszy dłużnych z niewielkimi wyjątkami.

Największe spadki:

1. BNPP Papierów Dłużnych Krótkoterminowych -133.46 MLN PLN -5.05%
2. BNP Paribas Małych i Średnich Spółek -40.69 MLN PLN -15.29%
3. QUERCUS Agresywny -25.73 MLN PLN -4.08%
4. Santander Prestiż Technologii i Innowacji -21.31 MLN PLN -3.67%
5. Generali Surowców -19.19 MLN PLN -51.28%
6. PKO Technologii i Innowacji Globalny -18.89 MLN PLN -0.67%
7. Santander Akcji Polskich -17.75 MLN PLN -2.04%
8. Santander Zrównoważony -16.32 MLN PLN -1.85%
9. UNIQA Selektywny Akcji Polskich -15.72 MLN PLN -9.68%
10. Skarbiec Krótkoterminowy -15.17 MLN PLN -6.27%

Klienci w sierpniu umarzali jednostki w funduszach akcji, co dotyczyło też fundusze małych i średnich spółek, które nieco wcześniej cieszyły się powodzeniem. W grupie akcyjnej było kilka wyjątków jak Allianz India Equity, notujący wzrosty, czy QUERCUS lev. Dużej ucieczki klientów, zapewne po fatalnym lipcu, doświadczył Generali Surowców.

Aktualności

Nie mam tym razem szczególnie ciekawych informacji, dlatego przejdę do notowań z 2024-09-11.

Fundusze niskiego ryzyka zagranicznych aktywów

Wzloty w terminie 3M:
Allianz Obligacji Ultra Długoterminowych 11.0%
Generali Obligacje: Globalne Rynki Wschodzące 7.8%
PZU Dłużny Rynków Wschodzących 5.83%
Allianz PIMCO Emerging Local Bond 5.69%
Allianz PIMCO Emerging Markets Bond ESG 5.67%

Rynki wschodzące mają swoją hossę na długu, ale liderem jest kapryśny subfundusz ultra długich papierów. Trzy miesiące i wynik jak cały rok spokojniejszych papierów krajowych.

Upadki w terminie 3M:
Pekao Dochodu USD -2.85%
PKO Papierów Dłużnych USD -2.23%

Złotówka umacnia się do dolara i skutkiem tego niektóre fundusze bez hedge tracą. Pozytywne jest to, że nikt poza tym.

Fundusze niskiego ryzyka polskich aktywów

Wzloty w terminie 3M:
Esaliens Obligacji 5.52%
Generali Obligacje Aktywny 5.14%
Allianz Obligacji Dynamiczny 5.06%
Pekao Dłużny Aktywny 4.8%
Pekao Obligacji - Dynamiczna Alokacja 2 4.72%
Noble Fund Obligacji 4.57%
QUERCUS Obligacji Skarbowych 4.38%
PZU Papierów Dłużnych POLONEZ 4.38%
Goldman Sachs Obligacji 4.35%
Investor Obligacji 4.24%

Zwyżki cen obligacji skarbowych wywindował rentowności za ostatnie miesiące. Trudno jednak oczekiwać, by taki stan trwał długo, raczej spodziewam się, że będzie się to znów toczyć skokami. Na obligacjach tym razem trudno było stracić, ale odnotujmy, że najsłabsze wyniki miały fundusze konserwatywne. I nie ma się co im dziwić, bo rentowności krótkich papierów spadły, masa napływów w końcu wywiera swój wpływ.

Tym razem fundusze wyższego ryzyka pokażę w ujęciu trzech miesięcy, gdyż krótszy, jednomiesięczny obraz to odbicie po giełdowych spadkach.

Pozostałe fundusze 3M

Wzloty w terminie 3M:
inPZU Akcje Sektora Nieruchomości O 16.44%
inPZU Akcje Rynku Złota O 13.85%
Allianz India Equity 11.5%
Investor Sektora Nieruchomości i Budownictwa 10.77%
Superfund Spółek Złota i Srebra 10.1%

Liczba funduszy akcyjnych na zysku nie jest imponująca, a zaliczają się do nich przede wszystkim fundusze złota, akcji Indii, nieruchomości. Na dalszych pozycjach kilka funduszy z akcjami amerykańskimi.

Upadki w terminie 3M:
Superfund Akcji Blockchain -21.7%
Superfund Silver -16.01%
Superfund Silver Powiązany SFIO kat. Standardowa -14.99%
QUERCUS lev -13.78%
Investor Turcja -13.39%

Lista po stronie spadków jest dłuższa, najsłabiej wyglądały fundusze srebra i akcji tureckich, a za nimi jest wiele funduszy akcji polskich.

Treści zawarte na tym blogu nie stanowią rekomendacji w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715). Zgodnie z powyższym autor nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podejmowane na podstawie treści zawartych w biuletynie. Autor blogu nie świadczy doradztwa w związku z opisywanymi transakcjami ani nie udziela porad inwestycyjnych lub rekomendacji zawarcia transakcji, co oznacza, że udzielone informacje nie mają charakteru porady inwestycyjnej lub rekomendacji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Czytelnika. Autor nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela. Przed zawarciem jakiejkolwiek z opisywanych na łamach bloga transakcji, każdy Czytelnik powinien, nie opierając się na informacjach publikowanych na łamach bloga, określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych.

1 września 2024

Obligacje detaliczne we wrześniu 2024 roku. Co wybrać?

Moi obserwujący z Twittera już wiedzą: już we wrześniu oferta obligacji detalicznych zmienia się aż w kilku wymiarach! Na wstępie przedstawię w tabeli zmiany oprocentowania pierwszych okresów oraż marż.

Zestawienie ofert obligacji:

Obligacje / Warunki na: od 2024.02 od 2024.06 od 2024.09
3M (OTS) 3% 3% 3%
Roczne (ROR) 6,05% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP 5,95% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP 5,75% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP
Dwuletnie (DOR) 6,3% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,5% 6,15% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,35% 5,9% pierwszy m-c, potem stopa referencyjna NBP +0,15%
Trzylatki TOS 6,4% z coroczną kapitalizacją 6,2% z coroczną kapitalizacją 5,95% z coroczną kapitalizacją
Czterolatki (COI) 6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,25%, odsetki co roku 6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku 6,3% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku
Dziesięciolatki (EDO) 6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,5%, odsetki co roku 6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2% 6,55% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%
Sześciolatki (rodzinne) 6,75% pierwszy rok, potem inflacja+marża 1,75% 6,75% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2% 6,5% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2%
Dwunastolatki (rodzinne) 7,05% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2% 7,05% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2,5% 6,8% pierwszy rok, potem inflacja+marża 2,5%

Poniżej zwykłem dodawać informację, że Inwestycję można zakończyć wcześniej, i tym razem to ona ulega istotnym zmianom! Inwestycję można zakończyć wcześnie, ale to kosztuje więcej niż dotąd: 0,5 zł dla obligacji ROR, 0,7 zł dla obligacji DOR, 1 zł dla obligacji trzyletniej TOS, 2 zł dla obligacji czteroletniej COI i sześcioletniej rodzinnej oraz aż 3 zł dla dziesięcio- i i dwunastolatniej. Opłata nie obciąża nominału, więc odejmowana jest od odsetek, o ile odpowiednio urosły lub zostały wypłacone.

I ostatnia zmiana warunków - we wrześni znikają na wyjątkowo korzystne warunki zamiany obligacji. Cena zamiany wyniesie 99,90 zł z wyjątkiem obligacji OTS. Natomiast zamiana obligacji OTS na inne odbywa się z dyskontem. Kupić OTS, tracąc nieco przez trzy miesiące na niskim procentowaniu, by uzyskać przez nawet 10 lat więcej o 0,1%? To chyba się opłaca, choć nie jest to wielki zysk.

Sprzedaż obligacji w lipcu wyniosła 11763 mln PLN - kolejny rekord roku! Udział TOS wyniósł tym razem 40%, czyli nieco więcej niż w czerwcu, a drugie miejsce zajęły ROR (25%), trzecie COI (19%).

Co wybrać: obligacje detaliczne czy lokaty, obligacje hurtowe?

Banki w ostatnim tygodniu oferowały mi lokaty na 5% przy próbach przelewu i traktuję to jako pewien wyznacznik tego, co można dostać z banku przy odrobinie szczęścia. Obligacje hurtowe w sierpniu utrzymały swoje wysokie ceny. Te stałoprocentowe rzadko dają więcej niż 5%, 6% można otrzymać na dłuższych seriach zmiennoprocentowych. Po raz kolejny dochodzi do tego, że rynek detaliczny i hurtowy mają ten sam kierunek, przy czym detaliczny zaczyna mocno karać za wcześniejsze wyjście. 

Ruch Skarbu od września bardzo mnie niepokoi, bo nowe stawki opłat za umorzenie obligacji sprawiają, że zamiana starszych serii staje się nierentowna. Moim zdaniem ta zmiana jest zbyt mocna i spóźniona, gdyż odczyty inflacji pokazują teraz wartość 4,2%. To co uda się zapewne osiągnąć, to zniechęcenie do obligacji czteroletnich osób nastawionych na krótsze inwestowanie. Bankom ta zmiana się spodoba, a klientów skłoni do obligacji rocznych i dwuletnich. Może jednak odbić się na zainteresowaniu także dłuższymi seriami, bo opłata 3 zł to odpowiednik pół roku oszczędzania. Opłata może zaboleć też oszczędzających na emeryturę (np. IKE Obligacje), gdyż oni będą często chcieli wcześniej zakończyć oszczędzanie. Prosty produkt, jakim były początkowo obligacje EDO, staje się skomplikowaną w obsłudze pułapką. Spodziewam się, że pomimo spadku oprocentowania klienci znów zwiększą udział obligacji TOS, i już przyspieszyli zakupy planowane na wrzesień, skutkiem czego wyniki sprzedaży września będą o wiele słabsze.

Spełniło się zarazem moje oczekiwanie sprzed miesiąca, że Skarb pójdzie za ciosem i wykorzysta obecną sytuacje do ograniczenia odsetek. Gorzej, że psuje to, co działało dobrze.