17 października 2011

Niemcy 1948 - ku pamięci

Mało obecnie popularna historia z dziejów najnowszych państwa, które podtrzymuje gospodarkę eurozony. Zauważcie, wszystko działo się na zachodzie, po wojnie, w demokratycznym (w założeniach) kraju.

"Reforma Walutowa - Niemcy po II WŚ

– inicjatorem był generał gubernator Lucius Clay (nie mylić z bokserem;-)), który współpracował zwłaszcza z chadekami Adenauera. Twórcą reformy był Ludwig Erhard.

Przeprowadzono ją 20 czerwca 1948r. w niedzielę, na takiej zasadzie, że każdy mieszkaniec otrzymywał 60 nowych marek – 40 od razu a 20 po miesiącu. Stare pieniądze wymieniano w stosunku 10:1, czyli za 10 starych Reichsmarek otrzymywano jedną Deutsche-markę, ale tylko przez tydzień. Po tygodniu można je było umieścić na specjalnym koncie bankowym i na dzień dobry bank skreślał 70% a potem wymieniano. Jeśli ktoś posiadał więcej niż 5 tys. starych marek to musiał udowodnić źródło tych pieniędzy. Płace i świadczenia socjalne wymieniono w stosunku 1:1.

Reforma okazała się sukcesem, została przeprowadzona szybko i sprawnie. Tego samego dnia nastąpiło także uwolnienie cen, początkowo nie ujęto tu artykułów pierwszej potrzeby i spożywczych, przedłużono tydzień pracy do ponad 48 godzin.

Dzięki tym działaniom nastąpił bardzo duży wzrost produkcji i w 1949r. osiągnięto poziom z 1936r. Poza tym w 1948r. zachodnie strefy Niemiec objęto planem Marshalla." Źródło tutaj. Kopiuję tekst tylko ze strachu, że przepadnie, autor: karol.

O tym samym wydarzeniu pisze sciaga.pl, pisownia oryginalna:

"3). Pieniężno-cenowa reforma Ludwiga Erharda.
Celem reform w Niemczech Zachodnich zaraz po wojnie bylo zastapienie gospodarki wojennej pokojowa gospodarka rynkowa.Chodzilo o liberalizacje cen oraz o stabilizacje calej gospodarki,ktora po wojnie byla w dramatycznym stanie.W pierwszej fazie reformy z czerwca 1948 r.,ktora ograniczala sie tylko do Bizoni,ceny wiekszosci produktow konsumpcyjnych i produkcyjnych mocno odbiegaly od cen czarnorynkowych.Doprowadzalo to do gromadzenia zapasow i zanikania produkcji przemyslowej.Trzeba bylo przeprowadzic drastyczna reforme pieniezna.Zredukowano prywatne oszczednosci niemal do 1/10,a wewnetrzny dlug sektora panstwowego uniewazniono.Ilosc pieniadza w obiegu zostala zmniejszona niemal 10-krotnie.Drugim filarem reformy bylo urealnienie i czesciowe uwolnienie cen.Dewaluacja cen nie objela jednak podstawowych artykolow zywnosciowych.Wiele przemyslowych dobr konsumpcyjnych i wiekszosc dobr kapitalowych zachowala ceny regulowane.Regulowane pozostaly tez: place, czynsze, podstawowe dobra zywnosciowe, uslugi, transport, paliwa, rudy oraz operacje miedzynarodowe i na rynku kapitalowym. Drastyczna reforma cen i pieniadza nie zlikwidowala czarnego rynku,ale go powaznie ograniczyla.Poza pewnym urealnieniem kursu marki, rynek kapitalowy i handel zagraniczny pozostal prawie nietkniety reforma.Dopiero w 1950 powstala Europejska Unia Platnicza.Minimalnie zreformowano tez system podatkowy.To wszystko sprawilo,ze reforme Ludwiga Erharda ocenia sie jako umiarkowana.Reforma Erharda z 1948 r stwarzala tylko wstepne warunki do tego,co otrzymalo nazwe Spolecznej Gospodarki Rynkowej. "

Na trop tej ciekawe historii - o której po polsku wiele więcej nie znalazłem! - trafilem w wywiadzie z profesorem Stefanem Homburgiem. Jakkolwiek jego wizja jest przerażająca, to wydaje się przedwczesna. Historia jednak mówi: to możliwe. Profesor podkreśla, że Niemcy jeszcze w marcu 1948 byli przekonani, że wszystko będzie dobrze. Cała operacja zaszła błyskawicznie!

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz